Herpes Tehlikeli Olabilir!
Hepimizin 'uçuk' olarak bildiği herpes, sadece ağız, yüz ve dudakları etkileyen bir hastalık değil. Herpesin iki virüs tipinden HSV1 ağız, yüz ve dudakları etkilerken, HSV2 genital bölge, anüs ve kalça bölgesine yerleşiyor.
Dünya nüfusunun yüzde 50'sinden fazlasında her iki herpes virüsünden biri bulunuyor, ancak virüs taşıyan herkeste hastalık görülmüyor. Kadınlarda, erkeklere oranla daha sık rastlanıyor.
HSV2 tipinin yol açtığı genital herpes, son yıllarda giderek önem kazanıyor, çünkü yeni çalışmalar gösteriyor ki, artık oral - genital temasa bağlı gelişen çapraz enfeksiyonlar nedeniyle HSV1 de giderek artan sayıda genital herpes enfeksiyonuna neden oluyor.
Hastalığın tehlikeli sonuçları arasında AIDS'in bulaşma riskini artırması, rahim ağzı kanserine yol açması ve anne adaylarının hastalığı bebeklerine bulaştırma riski yer alıyor. Genital herpesle doğan bebeklerin yüzde 60'ı, ilk bir gün içinde hayatını kaybediyor.
Genital herpesi bulunanların yüzde 80'i virüsü taşıdığının farkında değil.
Genital herpesi bulunanların yüzde 80'i virüsü taşıdığının farkında değil.
Bunda, hastalığın bazı kişilerde hiç belirti vermemesi önemli bir etken. Zaten genital herpesin yaklaşık yüzde 70'i, virüsü taşıdığını bilmeyen ve belirtisiz alevlenme döneminde cinsel ilişki yoluyla bulaştıran kişilerden geçiyor.
Virüs sinirlerde 'uyuyor'
HSV2, deriden deriye yakın temasla bulaşıyor. Cinsel yönden aktif herhangi biri HSV2'yi kapabiliyor. Hastalık, penil - vajinal ilişki, oral - genital temas ve anal ilişkiyle bulaşabiliyor.
Genital herpes hayatı tehdit etmiyor ya da kısırlığa yol açmıyor, ancak cinsel ilişkiyle bulaşan birçok hastalığın aksine yaşam boyu devam ediyor. Virüs, vücuda girdikten sonra bir belirti ortaya çıkana kadar sinirlerde 'uyuyor'.
Hastalık kadınlarda en sık, vajinanın ön kısmında aynı zamanda rahim ağzında, erkeklerde ise en sık penisin son kısmında uçuk ve yaralara yol açıyor. İlk enfeksiyon, genellikle aktif hastalığı olan kişiyle cinsel ilişki sonrası 2 - 12 gün arasında oluşuyor. Birçok kişide dikkat çekici belirtiler olmasa da genital bölge, kasıklar ya da kalçalarda ağrılı veya kaşıntılı su dolu kesecik öbekleri, kabarıklıklar ve döküntüler ilk bulgular oluyor.
Prezervatif 'koruyabilir'
Uluslararası kuruluşlar, 10 - 16 Ekim Uluslararası Herpes Haftası'nda, hastalığa dikkat çekmeyi, gerek hastaların gerekse sağlıklı olanların hastalık hakkında daha çok konuşmasını hedefliyor. Bu nedenle, Yunanistan'ın Mykonos Adasında Glaxo SmithKline sponsorluğunda Avrupa Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Birliği'nin (IUSTI) gerçekleştirdiği Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Konferansı'nda da uzmanlar önemli mesajlar verdi. Konferansta, genital herpesin kontrol altına alınmasıyla ilgili bir sunum yapan İngiltere'den Prof. Dr. Raj Patel, sorularımızı yanıtladı...
Genital herpesin görülme sıklığı ve bugünkü önemi nedir?
- HSV1 yüzde 86 oranında çok yaygın görülüyor. HSV2'nin görülme sıklığı ise yüzde 5 civarında. Bugün ABD'de her 4 kişiden biri, İsviçre'de ise her 5 kişiden biri taşıyıcı. Gün geçtikçe bu rakamlar artıyor. Bebeklerde 3000'de bir görülme sıklığı var. Görüldüğü zaman her 3 bebekten biri ölüyor. Ölmeyenlerde de çok ciddi hasarlar görülüyor. Aynı zamanda AIDS'e daha kolay yakalanmaya (normale göre 2 kat fazla) neden oluyor.
Korunmak için neler yapılmalı?
- Hastalığın aktif döneminde seks yapmamak bulaşmayı azaltabiliyor. Prezervatif kullanılmasını öneriyoruz. Ancak prezervatif yüzde 100 korumuyor. Ancak bulaşmasını yüzde 50 azaltıyor.
Teşhiste yaşanan zorluklar neler?
- Kan testleri yapılması lâzım. Ancak pahalı olduğu için her ülkede yapılamıyor. Yapan ülkelerde beklenmedik derecede fazla çıkıyor taşıyıcı sayısı. Genellikle sorun mantar sanılıyor ancak herpes çıkıyor.
Hangi belirtilere dikkat edilmeli?
- Kaşıntı, yanma gibi şikâyetlerinin dışında zaman zaman bacak arkasında ağrılar baş ağrıları olabiliyor. Bu belirtiler genital herpesi düşündürür.
Bir sonucu da 'ruhsal yıkım'
Herpes, hastaların psikolojisi üzerinde de önemli derecede olumsuz etkiye sahip. Fransa'da genital herpesli 150 kişide yapılan bir ankette, hastaların 3'te birinden fazlası herpesin hayatlarını mahvettiğini, yaklaşık 4'te biri duygusal travma geçirdiğini, yarısından fazlası da cinsel yaşamlarının olumsuz etkilendiğini söylüyor.
Uluslararası Herpes Birliği (IHA) Başkanı Dr. Charles Ebel de, hastalığın yol açtığı psikososyal etkilerden bahsetti. 'Damgalanma' - stigmanın birçok hastalıkta olduğu gibi genital herpeste de srun olduğunu anlatan Ebel, hastaların bu nedenle tedaviye karşı cesaretinin kırıldığını söyledi. Hastalığın anksiyete ve depresyona neden olduğunu kaydeden Ebel, hastaların genellikle, utanma ve kızgınlık duyguları taşıdığını, partnerlerine herpesi bulaştırma korkusu yaşadıklarını belirtti.
Utanmak çare değil
Genital herpesle mücadelesini anlatan İsveçli hemşire Camilla Grogaard (34), 10 yıl önce yakalandığı hastalığının erkek arkadaşından bulaştığını ve onun kendisinden bunu sakladığını söyledi. Grogaard, çok ağrısı olduğunu ve uyuyamadığını, ilk başlarda neler olduğunu anlamadığını kaydetti. Teşhis konulduğunda kendine milyonlarca soru sorduğunu söyleyen Grogaard, "Kendime bir daha seks yapabilecek miyim? Biri beni tekrar sevebilecek mi, çocuğum olursa ona da geçer mi gibi sorular sorup durdum" dedi. Şimdi 5 aylık hamile olan ve 4 yıl önce tanıştığı kocasından destek aldığını söyleyen Grogaard, hastalıktan artık korkmadığını, utanmadığını söyledi.
Belirtileri nelerdir?
İlk enfeksiyon sırasında görülen belirtiler şöyle:
Sıvı dolu kabarcık, kabarıklık ve döküntü öbekleri
Döküntü yerinde ödem
Kaşıntı
1 - 6 hafta süren cilt ağrısı
Lenf bezlerinde şişme
Genellikle hafif derecede olmakla birlikte 39 dereceyi bulan ateş
Kas ağrıları
Baş ağrısı
Halsizlik
Cinsel ilişki sırasında ve idrar yaparken ağrı
Utanmak çare değil
Genital herpesle mücadelesini anlatan İsveçli hemşire Camilla Grogaard (34), 10 yıl önce yakalandığı hastalığının erkek arkadaşından bulaştığını ve onun kendisinden bunu sakladığını söyledi. Grogaard, çok ağrısı olduğunu ve uyuyamadığını, ilk başlarda neler olduğunu anlamadığını kaydetti. Teşhis konulduğunda kendine milyonlarca soru sorduğunu söyleyen Grogaard, "Kendime bir daha seks yapabilecek miyim? Biri beni tekrar sevebilecek mi, çocuğum olursa ona da geçer mi gibi sorular sorup durdum" dedi. Şimdi 5 aylık hamile olan ve 4 yıl önce tanıştığı kocasından destek aldığını söyleyen Grogaard, hastalıktan artık korkmadığını, utanmadığını söyledi.
Belirtileri nelerdir?
İlk enfeksiyon sırasında görülen belirtiler şöyle:
Sıvı dolu kabarcık, kabarıklık ve döküntü öbekleri
Döküntü yerinde ödem
Kaşıntı
1 - 6 hafta süren cilt ağrısı
Lenf bezlerinde şişme
Genellikle hafif derecede olmakla birlikte 39 dereceyi bulan ateş
Kas ağrıları
Baş ağrısı
Halsizlik
Cinsel ilişki sırasında ve idrar yaparken ağrı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder